Η συλλογή αντικειμένων σχετικά με τον κύκλο «σιτάρι-αλεύρι-ψωμί» ξεκίνησε από τον Νικόλαο Λούλη στις αρχές της δεκαετίας του ’50. Με υπομονή, αγάπη και μεθοδικότητα, ο Νικόλαος Λούλης, αργότερα ο γιος του Κωνσταντίνος και ο εγγονός του Νικόλαος, συγκέντρωναν αντικείμενα σχετικά με τη σπορά, τον θερισμό, τον αλωνισμό, την άλεση και το ζύμωμα όπως παλιά εργαλεία, μυλόπετρες, χειρόμυλους, παλαιά μηχανήματα των μύλων της οικογένειας, φόρμες ζύμης κ.α. Η ανάγκη να συγκεντρωθούν όλα αυτά τα αντικείμενα σε έναν χώρο και να αναδειχθούν οδήγησε στο όραμα ενός μουσείου.
Από τις αρχές του 2013 ο χώρος του μουσείου είναι ανοικτός σε όλους όσους ενδιαφέρονται να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με το ευλογημένο προϊόν, πρώτης ανάγκης, που έχει ιστορία 10.000 χρόνων και αποτελεί παραδοσιακά τη βάση της ανθρώπινης διατροφής: το ψωμί.
Ο επισκέπτης θα γνωρίσει βήμα-βήμα όλη τη διαδικασία που ακολουθούσαν οι άνθρωποι κάποτε από τη στιγμή που ο γεωργός έσπερνε τους σπόρους του σιταριού στη γή μέχρι που έφτανε το ψωμί στο τραπέζι. Θα μάθει για τη σπορά, τους ζευγολάτες, το θερισμό, το αλώνισμα και το λίχνισμα, τις αλωνιστικές μηχανές, την άλεση, το ζύμωμα και το φούρνισμα. Σημαντικότατα είναι και τα εκθέματα. Μεταξύ άλλων, οι επισκέπτες θα δουν συλλογές γραμματοσήμων, μεταλλικών νομισμάτων και χαρτονομισμάτων από 53 χώρες, καρτ ποστάλ, φωτογραφικό υλικό, έργα τέχνης καθώς και μια απίστευτη συλλογή 500 σφραγίδων πρόσφορου (από τον 4ο μ.Χ. αιώνα έως τον 20ο αιώνα) από 14 διαφορετικές χώρες με παράδοση στην Ορθόδοξη πίστη που αποτελεί τη μεγαλύτερη συλλογή του κόσμου.
Στο χώρο του μουσείου υπάρχει αίθουσα θεματικών προβολών και διαλέξεων. Επίσης, λειτουργεί παραδοσιακό αρτοποιείο όπου οι μικροί επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τη ζύμη, να ζυμώσουν το δικό τους ψωμάκι, να το ψήσουν και να το ψάνε αχνιστό.
Πάνω από αυτό, σε 7 ορόφους λειτουργεί ο νεώτερος σύγχρονος μύλος της χώρας. Η σημερινή έκταση του μουσείου είναι 800 m2. Κάτω από το μουσείο υπάρχει κενός χώρος 1.000 m2 για την προοπτική της σταδιακής επέκτασης του.
Από τις αρχές του 2013 ο χώρος του μουσείου είναι ανοικτός σε όλους όσους ενδιαφέρονται να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με το ευλογημένο προϊόν, πρώτης ανάγκης, που έχει ιστορία 10.000 χρόνων και αποτελεί παραδοσιακά τη βάση της ανθρώπινης διατροφής: το ψωμί.
Επισκεφθήκαμε το Μουσείο Λούλη και εκεί συναντήσαμε μια υπέροχη νεαρή γυναίκα που μας υποδέχτηκε με χαμόγελο και μας ξενάγησε σε κάθε γωνιά του Μουσείου, πρόθυμη ν’ απαντήσει σε κάθε απορία μας. Ήταν η υπέυθυνη των ξεναγήσεων του Εκπαιδευτικού προγράμματος στο Μουσείο Λούλη κυρία Μοσχάνθη Χαβαλέ. Διευθύντρια του Μουσείου Λούλη είναι η Όλγα Μάνου.
Έχεις κάποια είδους ειδίκευση στα Μουσεία;
Δεν είμαι μουσειοπαιδαγωγός, είμαι κοινωνιολόγος, παρόλα αυτά η ενασχόληση μου και με τα παιδιά και με το αντικείμενο με έκαναν να το αγαπήσω και έτσι να έχω μια πολύ καλή και διάθεση και όρεξη ν’ ασχοληθώ με το αντικείμενο
Πόσο χρονικό διάστημα είσαι εδώ;
Όσο λειτουργεί το Μουσείο, σχεδόν απ’ την αρχή παρά τρεις μήνες.
Πότε λειτούργησε το Μουσείο Λούλη πρώτη φορά;
Λειτούργησε το Ιανουάριο του 2012 πρώτη φορά. Στην αρχή δειλά δειλά, μετά αφού είδαμε ότι έχει μεγάλη ζήτηση και αφού ο κόσμος και τα σχολεία ήθελαν πολύ να μας επισκεφτούν, οργανωθήκαμε καλύτερα. Φτιάξαμε Εκπαιδευτικό πρόγραμμα ξεχωριστά για τις μικρότερες τάξεις την Α, Β Δημοτικού, το Νηπιαγωγείο και τον Παιδικό Σταθμό και ένα πιο ολοκληρωμένο πρόγραμμα για τις μεγαλύτερες ηλικίες γυμνάσιο και όποιον θέλει να μας επισκεφτεί. Το γυμνάσιο κάνει την ξενάγηση πιο ολοκληρωμένη και έχουμε και το ζύμωμα βέβαια για την Α Γυμνασίου και βλέπουν ένα βίντεο μεγαλύτερης διάρκειας που έχει όλη την ιστορία του ψωμιού και γίνεται ξενάγηση στο χώρο και στο εργοστάσιο.
Τι μπορεί να δει ένα επισκέπτης στο Μουσείο Λούλη, μπορεί να έρθει και με την οικογένειά του;
Κάποιος μπορεί να έρθει ελεύθερα με την οικογένεια του, είμαστε ανοιχτά Τετάρτη και Παρασκευή 1 με 4 και μπορεί να δει από τις σφραγίδες πρόσφορων μέχρι τα παλιά μηχανήματα άλεσης, τα ….. του εργοστασίου, την ταινία, το ντοκιμαντέρ και τα εργαλεία δρεπάνι, αλέτρι που είναι το λαογραφικό κομμάτι του Μουσείου.
Ποια είναι τα πιο σπάνια εκθέματα; Υπάρχει ένα σιτάρι του 1ου αιώνα σε προθήκη…
Εκτός απ’ αυτό έχουμε μια θήκη δειγματισμού με τζάμι, πως δειγμάτιζαν το σιτάρι, όταν πήγαιναν σε πελάτη και είναι πολύ σπάνιο και ιδιαίτερο. Έπειτα τα’ αγάλματα που έχουμε είναι αρχαία του 6ου και του 7ου αιώνα. Σπάνια κομμάτια είναι κάποιες σφραγίδες που είναι ανεκτίμητες ειδικά οι μαρμάρινες είναι καταπληκτικές. Αυτά είναι τα πιο ιδιαίτερα εκθέματα.
Η ξενάγηση είναι διαδραστική, τα παιδιά εδώ βλέπουν πως ο κόκκος του σιταριού φτάνει να γίνει αλεύρι…
Ακριβώς γίνεται το ζύμωμα, τα βάζουμε να συμμετέχουν σε όλη τη διαδικασία, θα αλείψουν μόνα τους το ταψί για να βάλουμε τα κουλουράκια, να βάλουν σουσάμι, δηλαδή εμπλέκονται σε όλη τη διαδικασία. Για το Νηπιαγωγείο, τον Παιδικό Σταθμό την Α και Β Δημοτικού είναι το πρόγραμμα της διατροφής, το παραμύθι «Ο κύριος Ροδαλός» και τα παιδιά παίζουν και χτίζουν μόνα τους την Πυραμίδα και μαθαίνουν για τη σωστή διατροφή.
Ποια είναι τα σχέδια σας για το Μουσείο;
Τα σχέδια μας για το μέλλον είναι να εμπλουτίσουμε το Εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα, να φτιάξουμε μουσειοσκευή για να στέλνεται στα σχολεία για αυτούς που δεν μπορούν να έρθουν ή δεν υπάρχει χρόνος να έρθουν. Το Μουσείο να πηγαίνει σε κάθε σχολείο, είναι πολύ σημαντικό για μας. Να εμπλουτίσουμε λίγο τη συλλογή μας, αλλά είμαστε σε πολύ καλό δρόμο, επειδή έχει χτιστεί από ερασιτέχνες, παρόλα αυτά το αντιμετωπίζουμε πολύ επαγγελματικά.
Στην Ευρώπη υπάρχουν αντίστοιχα Μουσεία;
Μουσείο Άρτου υπάρχει στη Γερμανία στο Ούλμ που είναι κορυφαίο.
Εδώ στην Ελλάδα;
– Υπάρχει στην Αμφίκλεια ένα Μουσείο Άρτου που το επισκέφτηκα και έχει κεντητά ψωμιά, έχει μια αίθουσα με παλιά εργαλεία, είναι καλό που είναι μικρό, δεν έχει όμως Εκπαιδευτικά προγράμματα, έχει πιο πολύ για τα παλιά επαγγέλματα. Υπάρχει άλλο ένα Μουσείο Άρτου Βαρνάβα στο Μαραθώνα. Άλλο Μουσείο σαν το Μουσείο Λούλη που να εντάσσεται μέσα σε βιομηχανία δεν υπάρχει, να βλέπουνε δηλαδή τα παιδιά πως ήτανε παλιά και πως είναι τα σύγχρονα μηχανήματα και τη διαδικασία.
Τι εντυπωσιάζει περισσότερο τα παιδιά;
Τα μικρότερα παιδιά τρελαίνονται για το ζύμωμα, τους αρέσουν πολύ τα γεωργικά εργαλεία και για τα μεγαλύτερα παιδιά το εργοστάσιο που κάτι τέτοιο δεν έχουν ξαναδεί. Αυτό που εγώ προσπαθώ να τους δώσω να καταλάβουν είναι ότι το φαγητό και ιδιαίτερα το ψωμί δεν έρχεται δια μαγείας στο τραπέζι, βλέπουν τον κόπο και το μόχθο που έκαναν παλιά οι άνθρωποι και πως είναι σήμερα, τη ευκολία που έχουμε αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε το παρελθόν. Γιατί τα παιδιά δεν έχουν καθόλου εικόνες και δεν έχουν βιώματα τέτοια και είναι κρίμα, γιατί τα έχουν όλα έτοιμα. Οπότε είναι καλό να το βλέπουν και να το βιώνουν.
Δεχόμαστε καθημερινά σχολεία από τις 9.30 μέχρι τις 12 είναι οι ξεναγήσεις, ενώ είμαστε ανοιχτά Τετάρτη και Παρασκευή για το κοινό. Εγκαινιάζουμε και μια αίθουσα Αρτοποίησης που είναι μια αίθουσα σεμιναρίων και μπορεί να έρθει από ιδιώτης που έχει ενδιαφέρον μέχρι σχολές και θα παρέχουμε χαρτί παρακολούθησης. Εκεί θα γίνονται συναντήσεις με θέμα σχετικά με τη ζύμη, γλυκά, αλμυρά που είναι κάτι καινοτόμο. Το Μουσείο σαν ιδέα αλλά και το Αρτοποιείο είναι ιδέες της οικογένειας Λούλη, έχουν μεράκι σ’ αυτό που κάνουν.
Μουσείο Λούλη λοιπόν «Από το σιτάρι στο ψωμί. Ευχαριστούμε πολύ!
– Εγώ ευχαριστώ που ήρθατε και εύχομαι να ξανάρθετε.
Επισκέψεις στο μουσείο Λούλη
Σχολικές Ομάδες
Η επίσκεψη στο Μουσείο Λούλη μπορεί να αξιοποιηθεί εκπαιδευτικά, από σχολικές ομάδες όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων.
Η είσοδος στο Μουσείο είναι ελεύθερη.
Για τον προγραμματισμό της επίσκεψης είναι απαραίτητη η έγκαιρη επικοινωνία με τη γραμματεία (από Δευτέρα έως και Παρασκευή, ώρες 09:00 έως 15:00).
Κάθε σχολική ομάδα δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 25 μαθητές.
Η κατανάλωση ποτών και τροφών δεν επιτρέπεται στον εκθεσιακό χώρο.
Το Μουσείο διαθέτει αυτόματο πωλητή και υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος όπου οι μαθητές μπορούν να πάρουν το κολατσιό που έχουν φέρει μαζί τους.
Υπάρχει χώρος στάθμευσης για τα σχολικά λεωφορεία.
Επισκέψεις Ενηλίκων
Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους.
Το Μουσείο πραγματοποιεί δράσεις, προσαρμοσμένες για:
Ομάδες φοιτητών, σπουδαστών και άλλων ενηλίκων που εντάσσονται σε προγράμματα εκπαίδευσης.
Πολιτιστικούς συλλόγους ή οργανώσεις.
Ομάδες ηλικιωμένων που συμμετέχουν σε Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η.) ή ανάλογες δομές.
Για τον αποτελεσματικότερο σχεδιασμό τέτοιων επισκέψεων χρειάζεται η προηγούμενη συνεννόηση των υπευθύνων των ομάδων με τη Γραμματεία του μουσείου για την ακριβή ημερομηνία και ώρα της επίσκεψης καθώς και για να εντοπιστούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, οι ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των επιμέρους ομάδων.
Οι ομάδες ενηλίκων δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 40 άτομα κατά περίπτωση.
Αυτόνομες Επισκέψεις
Το Μουσείο είναι ανοιχτό για το κοινό κάθε Τετάρτη και Παρασκευή από τις 13:00 εως τις 16:00 (εκτός αργιών) και η είσοδος είναι ελεύθερη.Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού χρειάζεται προηγούμενη συνεννόηση με τη γραμματεία του μουσείου.
Μουσείο Άρτου Λούλη
Σπετσών 1, Κερατσίνι (Ιχθυόσκαλα)
museum@loulisgroup.com
Τηλ.: 2104090164 – φαξ: 2104090150
Πληροφορίες για το Μουσείο Λούλη θα βρείτε εδώ
Η σελίδα του Μουσείου στο Facebook
Ευχαριστούμε θερμά τις κυρίες Κατερίνα Γούδα και Μοσχάνθη Χαβαλέ.
