Μες στο μουσείο με τη τάξη μας; Και τώρα τι κάνουμε;Σκεφτήκαμε ότι θα είχε ενδιαφέρον μία ανάρτηση με "προτάσεις" -θα αποφύγουμε τη λέξη "συμβουλές"- προς τους εκπαιδευτικούς πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επίσκεψη σε ένα Μουσείο. Η αγαπημένη συγγραφέας, αρχαιολόγος και επι σειρά ετών υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων Λίνα Μουσιώνη, μοιράζεται μαζί μας τις ιδέες της:
Φωτογραφία: Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής
"Τα περισσότερα ελληνικά μουσεία προσφέρουν εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες με ενδιαφέρουσα θεματολογία και πληθώρα δραστηριοτήτων.Τι γίνεται όμως όταν για λόγους πρακτικούς, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί η συμμετοχή μιας σχολικής ομάδας; Τότε πρέπει να αυτενεργήσουν οι εκπαιδευτικοί. Και ξέρω πως μπορούν να κάνουν θαύματα. Η σχέση «σχολείο – μουσείο» είναι αμφίδρομη και «τριφασική» (πριν-κατά-μετά την επίσκεψη) και μπορεί να περιλάβει άπειρες δράσεις ανάλογα με το εύρος που θέλει να δώσει κάθε φορά ο εκπαιδευτικός. Γι ΄αυτό περιορίζομαι σε μερικές μόνο ιδέες που μπορεί να διαφυλάξουν μια επίσκεψη από «τεχνικά» σφάλματα και να τη μεταμορφώσουν σε μια ξεχωριστή εμπειρία, πλούσια σε νοήματα και ανακαλύψεις.
Πριν την επίσκεψη
• Προετοιμάζουμε την ομάδα μας για το μουσείο ακολουθώντας ένα «σενάριο» που θα εξάψει τη φαντασία αλλά δεν θα χαλάσει την έκπληξη. Μπορούμε να φτιάξουμε μια μικρή ιστορία και τη συνδέσουμε με ενότητες και αντικείμενα που έχουμε προεπιλέξει. ‘Η να βρούμε μια φανταστική μορφή – ξεναγό για το μουσείο από τον μικρόκοσμο της τάξης. Τον ήρωα ενός αγαπημένου βιβλίου, μια κούκλα – παιχνίδι κλπ.
• Συζητούμε τους βασικούς κανόνες συμπεριφοράς χωρίς περιττά «μη» και «δεν». Με άλλα λόγια, εξηγούμε τις απαγορεύσεις,γιατί δεν αγγίζουμε, γιατί δεν φωτογραφίζουμε με φλας, γιατί δεν παίζουμε κυνηγητό. Σίγουρο είναι πως θα αποφύγουμε αμήχανες επιπλήξεις που μπορεί να μας παγώσουν στο χώρο που θέλουμε να «κατακτήσουμε».
• Συνδέουμε την επίσκεψης με του τι συμβαίνει «τώρα», στο σχολείο ή στο σπίτι. Δεν χρειάζεται πάντα να είναι η σχολική ύλη και μόνο ή αφορμή. Μπορεί να είναι ένα γεγονός που αναστάτωσε το σχολείο, την πόλη,το παγκόσμιο χωριό. Ένα φυσικό φαινόμενο,μια απώλεια, μια κλοπή, ένα βιβλίο. Το μουσείο μπαίνει ομαλά στη ζωή των παιδιών και δεν φαντάζει αποκομμένο από την καθημερινότητά τους.
Φωτογραφία: Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας- Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα
Κατά την επίσκεψη
• Ουκ εν τω πολλώ το ευ! Δεν χρειάζεται να εξαντλήσουμε το μουσείο σε μια επίσκεψη.Στόχος είναι καλλιεργήσουμε την αγάπη των μαθητών και να επανέλθουμε σε αυτό.Επιλέγουμε μια ενότητα και επικεντρώνουμε σε αυτή.
• Όχι μόνο φύλλα εργασίας! Στα παιδιά αρέσει να ανακαλύπτουν τα μυστικά των αντικειμένων μέσα σε ένα μουσείο με οδηγούς φυλλάδια εργασίας, αλλά ας μην το παρακάνουμε. Μπορούμε να βρούμε διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης ενεργοποιώντας την ελεύθερη προσωπική έκφραση.
• Εμπλέκουμε βιωματικά τα παιδιά με δημιουργικές δραστηριότητες.Ποτέ δεν θα ξεχάσουν κάτι που έφτιαξαν με αφορμή την επίσκεψή τους στο μουσείο. Μια ιστορία ή ένα κεραμικό. Eνα tableau vivant ή ένα υφαντό, ακόμη και μια ηφαιστειακή έκρηξη!
Φωτογραφία: Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής
Μετά την επίσκεψη
• Προσπαθούμε να αξιολογήσουμε την επίσκεψή μας εφευρίσκοντας κάποια δραστηριότητα μέσα στην τάξη, ανάλογα με το είδος του μουσείου και τη φύση του προγράμματός μας.
• Δίνουμε την ευκαιρία στους μαθητές να ανακαλύψουμε μουσεία που βρίσκονται στην περιοχή μας και προσπαθούμε να φτιάξουμε ένα μικρό δίκτυο με το σχολείο μας.
• Κρατάμε ζωντανή την ανάμνηση του μουσείου. Όπως ένα βιβλίο που αγαπάμε και διαβάζουμε πολλές φορές.
