Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 9+ (target 10-14) – Λογοτεχνία για παιδιά
“Μες στην καρδιά μου ανθίζουνε
λουλούδια χίλια όσα,
χίλιες γλυκές ενθύμησες
που δεν τις λέει η γλώσσα.
Μα από όλες πιο καλύτερη,
απ’ όλες πιο μεγάλη
μια ξεπετά ολόδροση,
της Σμύρνης τ’ ακρογυάλι…”
Σελ. 54, Ερατώ.
Η Μαριέττα Κόντου γράφει μια πολύ όμορφη ιστορία με κεντρομόλο δύναμη τη Σμύρνη του 1922.
Περί τίνος πρόκειται
Έκλεισε τα έξι της η Ερατώ από του Ευαγγελισμού. Πρώτη μέρα σχολείο θα πήγαινε. Όχι μαζί με τα αδέρφια της. Αυτά ήταν αγόρια. Πήγαιναν στη φημισμένη Ευαγγελική Σχολή που κοντά δυο αιώνες έγραφε ιστορία. Εκείνη ως κορίτσι θα πήγαινε στο Ομήρειο Παρθεναγωγείο, που της φαινόταν πολύ κοριτσίστικο και λιγότερο διασκεδαστικό. Ήθελε να μοιάσει στη Διδώ τη φίλη της, που τώρα γύρω στα δέκα, ήταν η καλύτερη μαθήτρια της τάξης και του σχολείου όλου, από τότε που ήρθε από τ’ Αϊδίνι. Η γραμμή των κοριτσιών στη μοίρα δεν ήταν σαν των αγοριών. Επιστήμονες ήθελε τ’ αδέρφια της ο πατέρας τους, κουβέντα για την Ερατώ. Εκείνη ονειρευόταν∙ να γράψει βιβλία δικά της, να φτιάξει ένα βιβλιοπωλείο για παιδιά, ακόμα και τη γειτονιά που θα το άνοιγε ήξερε ήδη.
Η Σμύρνη, η γεμάτη φως και χρώματα. Είναι η πόλη της. Εκεί μεγαλώνει, εκεί θυμώνει, εκεί ονειρεύεται, εκεί ανακαλύπτει τον εαυτό της και τους γύρω της, εκεί φτιάχνει τις πρώτες της ιστορίες, εκεί απολαμβάνει τις αγαπημένες της μυρωδιές, το μελάνι και το φρεσκοτυπωμένο χαρτί. Μέχρι το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς, 1922 ήταν.
“Το καλοκαίρι εκείνο ήταν αλλιώτικο από τα άλλα. Ο Ιούνιος, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος πέρασαν νερό, άλλοτε χαρούμενα κι άλλοτε λυπημένα.”
Αλλά μετά.. ο Σεπτέμβρης δεν περνούσε με τίποτα. Όλεθρος. Η Σμύρνη μένει πίσω…
Εστιάζοντας
Ένα βιβλίο που ίσως αδικήσαμε στη Χρυσή Λίστα 2023. Κανονική λογοτεχνία, καλογραμμένη, εύρυθμη, με πλούτο εικόνων, με τοπόσημα και τοπωνύμια της αγαπημένης πόλης των Ελλήνων, του Παρισιού της Ανατολής, με την ιδιόλεκτο ζωντανή και ανεμπόδιστη (και επεξηγημένη σε κάθε σελίδα), με τη φλόγα της εποχής και ποιότητα στην αφήγηση που διαχωρίζεται ως ύφος από την ατμόσφαιρα των διαλόγων και των ηρώων. Με ευρήματα στην πλοκή της ιστορίας μέσα στην ούτως ή άλλως γνωστή γενική Ιστορία. Με την Ερατώ και τη Σμύρνη να ζωντανεύουν τόσο γλαφυρά, ως χαρακτήρας και ως τόπος ολοζώντανος. Μια Ερατώ που αντιστέκεται στην τροχοδρόμηση της γυναικείας μοίρας της, που προσπαθεί να φανερώσει το ανάστημά της, που ονειρεύεται, που θέλει να γίνει πομπός και πόλος μόρφωσης και ιδεών και πρωτοπόρων πραγμάτων. Βιβλιοπωλείο παιδικής λογοτεχνίας στα 1922! Για φαντάσου! Και μια Σμύρνη, γεμάτη χρώμα, ζωή, λόγια, μυρωδιές, εικόνες και μαχαλάδες, δρόμους και μαγαζιά για καθετί, άνευ υπερβολών, με νοσταλγία, αλλά όχι με γλυκερή μνήμη, το καλύτερο απ΄όλα τα παραμύθια της Ερατώς, που το ‘πε στα εγγόνια της και εκείνα στα δικά τους εγγόνια και έτσι έφτασε ως την ταλαντούχα Μαριέττα Κόντου.
Η συγγραφέας δεν παραδίδει κάποιον τουριστικό οδηγό της πόλης, ούτε μια ακόμα περιγραφή του “συνωστισμού” στις μέρες τις κακές. Μέσα από την ιστορία της πλησιάζει με φυσικότητα λέξεις και ονόματα, φράσεις και συνοικίες, αποτυπώνει την πολυχρωμία της γλώσσας πλάι στην πολυχρωμία των ανθρώπων και του πολιτισμού, των τραγουδιών, των αμανέδων, των μυρωδιών που αναδύονταν από παραθύρια και μαγαζιά, από τον τελευταίο καφενέ ακόμα. Η ιστορία της Ερατώς είναι μια ιστορία γεμάτη φως μέσα στο έρεβος της Ιστορίας, μια προσωπική-οικογενειακή ιστορία σαν μία ακόμα ανάμεσα στις χιλιάδες που εκτυλίχθηκαν τότε, που προσθέτει τη δική της κλωστή στο μεγάλο κουβάρι που κυλά έκτοτε από τη Σμύρνη μέχρι κάθε γωνιά της Ελλάδας. Ένα κορίτσι που φανερώνει τη μοίρα και τη ζωή του, τα όνειρα και τις απογοητεύσεις του, τη σκέψη και τον κόσμο του, καθώς γύρω της πλησιάζουν πράγματα που αγνοεί.
Δεν προδίδω τα ευρήματα της συγγραφέα. Θέλω να σημειώσω ότι μέσα από την Ερατώ, η συγγραφέας αποτυπώνει τη θέση της γυναίκας και των κοριτσιών, τον δρόμο που χαράζονταν για τα αγόρια, ακόμα και σε καλοφτιαγμένες οικογένειες, πόσο μάλλον σε πιο λαϊκές οικογένειες και συνοικίες, ενώ παράλληλα σχεδιάζει έναν όμορφο καμβά της κοινωνικής, πνευματικής και οικονομικής ακμής της Σμύρνης πριν το χάος και τον διωγμό.
Με την εικονογράφηση της εξαίρετης Κατερίνας Βερούτσου να ταιριάζει απόλυτα, να δίνει την ένταση των χρωμάτων, της ατμόσφαιρα της εποχής, να δίνει μια καλαίσθητη οπτική διέξοδο στις αφηγηματικές εικόνες της συγγραφέα.
Για αναγνώστες από 9 περίπου ετών.
Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική.
Απόσπασμα
Διαβάστε απόσπασμα εδώ
Το Soundtrack του βιβλίου
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ερατώ |
| Συγγραφέας: | Μαριέττα Κόντου |
| Εικονογράφος: | Κατερίνα Βερούτσου |
| Εκδόσεις: | Ελληνοεκδοτική, Δεκέμβριος 2022 |
| Σχεδίαση εξωφύλλου: | Λαέρτης Βίλα |
| Επιμέλεια: | Χριστίνα Νάζαρη |
| DTP: | Γιώργος Κούσιας |
| Σελίδες: | 24 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
| ISBN: | 978-960-563-526-8 |
