Διαβάζεται σε 2′- Περιέχει βίντεο- Ηλικιακό κοινό: 17+ – Μυθιστόρημα για ενήλικες
Το πρώτο βιβλίο του Γιάννη Ξανθούλη εκδόθηκε το 1981 από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Φέτος, συμπληρώνονται 40 χρόνια από την πρώτη έκδοση και οι εκδόσεις Διόπτρα το τιμούν ξανά.
Λίγο πριν το τέλος του 2020 γίναμε κοινωνοί μιας καταβύθισης στον ψυχισμό της «κατεστραμμένης» Αμφιτρίτης Βράνη, της ηλικιωμένης ηρωίδας του τελευταίου μυθιστορήματος του Γιάννη Ξανθούλη, Ζωή μέχρι χθες. Μιας γυναίκας που έχει παρασυρθεί στη δίνη της μοναξιάς των γηρατειών και της χαμένης νιότης, μιας γυναίκας που ψάχνει στις θολές μνήμες της ηλικίας της ερωτικής της αφύπνισης, σκεπασμένες με το πέπλο της λευκότητας, αναζητώντας τη λύτρωση.
Τώρα, λίγους μήνες αργότερα, γυρίζουμε 40 χρόνια πίσω και στο πρώτο του πεζογράφημα με τον δυσοίωνο τίτλο, Ο μεγάλος θανατικός, ο οποίος παρόλο που χλόμιασε στα ράφια του εκδοτικού οίκου Αστέρι και των βιβλιοπωλείων, έμελλε να ταράξει τα λογοτεχνικά κατεστημένα και να εκτροχιάσει το βαγόνι της ζωής του, ακολουθώντας μια ξέφρενη πορεία που ούτε ο ίδιος δεν είχε φανταστεί. Από τότε, το 1981, κάθε είδους συγγραφή, λογοτεχνικά, θεατρικά και σατυρικά κείμενα, παιδικά βιβλία και θεατρικά, αρθρογραφία, κινηματογράφος, τηλεόραση, θα γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι του και θα διεκδικήσουν τη θέση τους στο πάνθεον της φαντασίας και των σουρεαλιστικών κόσμων του.
Τώρα ζω σ’ αυτό τον φριχτό δρόμο με το όνομα Κλεμανσώ. Παρακμιακός όπως κι εγώ, γεμάτος από γιώτα χι και εργαστήρια ζαχαροπλαστικής. Που και που ατενίζω τις κιλότες της απέναντι –πάντα μαύρο είναι το χρώμα- , τόσο που ξεγελιέται η Κάντο Χενεράλ και θαρρεί ότι ο καλός αέρας της οδού Κλεμανσώ θα τις φέρει πάνω στα τρυφερά της φύλλα και θα τις καταπιεί.
Όλα άλλαξαν ριζικά στη ζωή του όταν το αυτοκίνητο της Αρχιεπισκοπής τον σακάτεψε και τον καθήλωσε στο αναπηρικό καροτσάκι. Δέκα χρόνια σιωπής, δέκα χρόνια απραγίας στο διαμέρισμα της οδού Κλεμανσώ, στον Ν. Κόσμο με μόνη συντροφιά τις σκέψεις του. Δέκα χρόνια που δεν ήταν αρκετά για να κατευνάσουν το εκδικητικό του μένος για τους πρωτεργάτες του δυστυχήματος, αντίθετα τον έκαναν να ενισχύσει τις αισθήσεις του, -όραση, όσφρηση και συγκέντρωση-, και τότε αναδύθηκαν από μέσα του εντάσεις και δυνατότητες πέραν της μεταφυσικής, που τον απογείωσαν οριστικά στη σφαίρα του απόλυτα τραγικού. Τη στιγμή εκείνη θα μετατραπεί σε έναν ανιδιοτελή εκτελεστή – υπηρέτη ενός ηθικά καταξιωμένου κακού. Ενός κακού που πήγαζε από το χάος και την ασχήμια των αδυνάτων, των αδικημένων, και των ακρωτηριασμένων …..Ενός κακού που ζητούσε δικαίωση από άτομα με φαντασία, γνώση και υπεροχή στον ανθρώπινο πόνο,
Παραμονές Χριστουγέννων του 1981, σε μια Ελλάδα όπου το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν πλέον στη εξουσία και ο σοσιαλισμός κάλπαζε, η αξιοκρατία υποτίθεται πως θα καθιέρωνε νέα ήθη και η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης πλανιόταν, σε μια θεοσεβούμενη χώρα στα όρια της θρησκοληψίας που οι παγανιστικές θεωρίες και τα μαντζούνια ήταν έργα ενός σκοτεινού θεού, σε μια Αθήνα που ακροβατούσε μεταξύ ηθικοπλαστικών προκαταλήψεων και εκσυγχρονισμού, κάτω από τους ήχους των ελαφρολαικών, των αντάρτικων, των νιου γουέιβ και ντίσκο ρυθμών, σε ένα παρακμιακό διαμέρισμα της οδού Κλεμανσώ, γεννήθηκε Ο Μεγάλος θανατικός.
Ο ήλιος έδυε, σαν ομελέτα από χωριάτικα αβγά, πίσω απ’ τις ταράτσες. Ανάσανα με απελπισία και ηδονή ώσπου άρχισα να τρέμω. Στην αρχή ήταν η αποχαιρετιστήρια ψύχρα της ημέρας. Μετά η γνώριμη αίσθηση φόβου που ‘χα νιώσει λίγες μέρες πριν. Ξέροντας σχεδόν τι θα συναντήσω, τυφλωμένος από τη δύση, έριξα ηρωικά μια ματιά στην απέναντι πολυκατοικία και είδα αυτό που περίμενα. Το δεκαπεντάχρονο κορίτσι του τρίτου ορόφου να με κοιτάζει με τα παγωμένα εθνικοσοσιαλιστικά του μάτια.
Όμως, όπως το νόμισμα έχει δύο όψεις, έτσι και ο σκοτεινός εκδικητής, ο αδικημένος από τη ζωή ήρωας, έχει το φωτεινό του alter ego που άκουγε στο όνομα Ελπίδα Γιαρμάς.
Τι να πει κανείς για τον Γιάννη Ξανθούλη που από το πρώτο κιόλας πεζογράφημά του, με πένα ευθύβολη, γλαφυρή και φλεγματική γραφή, σαρκαστικό χιούμορ, καυστική και πολλές φορές σκληρή και εξωφρενική γλώσσα, δίχως επιτηδεύσεις και καθωσπρεπισμούς, καταφέρνει να δημιουργήσει κόσμους ουτοπικούς, ψυχεδελικούς, καυτηριάζοντας το κατά Τσιφόρου «κοροϊδιλίκι» της ανθρωπότητας και να πλάθει ήρωες τόσο αντισυμβατικούς και αντιπαθητικούς, αλλά παράλληλα τόσο οικείους και σημερινούς, τους οποίους ιχνηλατεί και απογυμνώνει στα μάτια σου τόσο που σε τρομάζει όταν αντιληφθείς πως τους καταλαβαίνεις περισσότερο από όσο θα ήθελες να παραδεχτείς.
Μέσα από την άνευ ορίων φαντασία του και το χάος, συνθέτει μια θλιβερή αλλά ξεκαρδιστική ιστορία – στα όρια της παράνοιας, με αισθητική γκροτέσκο αφήγησης που βασίζεται στο συνδυασμό δύο ετερογενών στοιχείων, αφενός του κωμικού και αφετέρου του τρομακτικού και αποκρουστικού, ώστε άλλοτε τείνει προς το ευτράπελο και άλλοτε προς το τρομερό, προσφέροντας το γέλιο σε μια Ελλάδα που το είχε απόλυτα ανάγκη. Την Ελλάδα της Μεταπολίτευσης αλλά και την Ελλάδα του σήμερα που δίνει έναν διαφορετικό αγώνα για μια ιδιότυπη ελευθερία.
Κι όσο γυρίζεις τις σελίδες ίσως αναγνωρίσεις λίγη από την ελευθεροστομία του Ανδρέα Εμπειρίκου και το χιούμορ του Παπαδιαμάντη, ίσως ακούσεις τις μελωδίες του Μάνου Χατζιδάκι αλλά ξαφνιαστείς και από την ένταση ενός Ραχμάνινοφ, ίσως αφουγκραστείς τους ήρωες του Τσιφόρου να συνομιλούν με τον Όσκαρ Ουάιλντ, ίσως σταθείς τυχερός και δεις τα φαντάσματα του Ντίκενς να παραμονεύουν ή ακόμα και τον Τζόκερ να περιφέρεται στα στενά του Ν, Κόσμου, ίσως και ο Παύλος Μάτεσης να έχει προσφέρει λίγη από την φιλοσοφημένη του τρέλα, ίσως ο Φαντς Κάφκα καταφέρει να σε βυθίσει στο σκοτάδι έχοντας όλα τα φώτα αναμμένα, ίσως να είναι ο Πιραντέλο αυτός που σου δημιουργεί αυτή τη θεατρική ψευδαίσθηση. Ίσως απλά να είναι η μοναδική προσωπικότητα και φαντασία του συγγραφέα που κουβαλάει στο DNA του, όλους τους παραπάνω και ακόμα περισσότερους, δημιουργώντας ένα αιρετικό μυθιστόρημα παρακμιακής λογοτεχνίας, παρουσιασμένο ως εικαστικό κόμικς.
Ο μεγάλος Θανατικός, 40 χρόνια μετά την πρώτη του δημοσίευση, κυκλοφορεί από της Εκδόσεις Διόπτρα σε επετειακή σκληρόδετη έκδοση για τα σαράντα χρόνια του δημιουργού στο χώρο του βιβλίου, με παράλληλη εικονογραφική αφήγηση με τα εξαιρετικά ασπρόμαυρα σχέδια του σκιτσογράφου Θανάση Δήμου που ακολουθούν και συμπληρώνουν τον γκροτέσκο λόγο του συγγραφέα χωρίς να παραλείπουν το ιστορικό πλαίσιο του πολιτικού και κοινωνικού παροξυσμού του 1981.
«Καλά σαράντα» Γιάννης Ξανθούλης.
Εκδόσεις Διόπτρα.
Απόσπασμα
Ο Γιάννης Ξανθούλης για το βιβλίο
Με μια ματιά
- Τι να πει κανείς για τον Γιάννη Ξανθούλη που από το πρώτο κιόλας πεζογράφημά του, με πένα ευθύβολη, γλαφυρή και φλεγματική γραφή, σαρκαστικό χιούμορ, καυστική και πολλές φορές σκληρή και εξωφρενική γλώσσα, δίχως επιτηδεύσεις και καθωσπρεπισμούς, καταφέρνει να δημιουργήσει κόσμους ουτοπικούς, ψυχεδελικούς, καυτηριάζοντας το κατά Τσιφόρου «κοροϊδιλίκι» της ανθρωπότητας και να πλάθει ήρωες τόσο αντισυμβατικούς και αντιπαθητικούς, αλλά παράλληλα τόσο οικείους και σημερινούς, τους οποίους ιχνηλατεί και απογυμνώνει στα μάτια σου τόσο που σε τρομάζει όταν αντιληφθείς πως τους καταλαβαίνεις περισσότερο από όσο θα ήθελες να παραδεχτείς.
Το Soundtrack του βιβλίου
Μανόλης Χατζημανόλης – Ο Μέγας Ανατολικός
Μάνος Χατζιδάκις ~ Το βαλς των χαμένων ονείρων
Rachmaninoff – Piano Concerto #2 in C Minor, Op. 18 – HD
Μάνος Λοΐζος – Καλημέρα Ήλιε [ 8-Bit ]
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ο μεγάλος θανατικός |
| Συγγραφέας: | Γιάννης Ξανθούλης |
| Εικονογράφηση: | Θανάσης Δήμου |
| Εκδόσεις: | Διόπτρα, Απρίλιος 2021 |
| Επιμέλεια-Διορθώσεις: | Μαρία Οικονομίδου |
| Σελίδες: | 200 |
| Μέγεθος: | 15 Χ 23 |
| ISBN: | 978-960-653-241-2 |
