Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966 και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στην ΑΣΟΕΕ, αλλά τον κέρδισε γρήγορα η δημοσιογραφία. Ξεκίνησε την καριέρα του από την οικονομική εφημερίδα Εξπρές. Το 1994 άρχισε να εργάζεται στον Ελεύθερο Τύπο, εφημερίδα την οποία διευθύνει από το 2011 μέχρι σήμερα. Έχει εργαστεί στο ραδιόφωνο της ΕΡΑ (Α’ Πρόγραμμα) και στον ραδιοφωνικό σταθμό City FM.
Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Ο λιμός και ήρωα τον υπαστυνόμο Νίκο Αγραφιώτη, με τον οποίο επέστρεψε τον Οκτώβριο του 2019 με το βιβλίο Τα λύτρα. Όταν ο δημοσιογράφος συναντά τον συγγραφέα και η ιστορία την μυθοπλασία, το μείγμα είναι εκρηκτικό. Ο Πάνος Αμυράς έχει το μείγμα.
Συνέντευξη στην Κατερίνα Γούδα για λογαριασμό του ELNIPLEX
Σας γνωρίσαμε μέσα από τη δημοσιογραφική σας πορεία και τώρα μας επανασυστήνεστε με μια διαφορετική ιδιότητα, αυτή του συγγραφέα.
Και για μένα ήταν κάτι ξεχωριστό και μέχρι πριν λίγα χρόνια ανέλπιστο! Είμαι μανιώδης αναγνώστης βιβλίων αλλά μέχρι να ξεκινήσω να γράφω την πρώτη σελίδα του «Λιμού» δεν περίμενα ότι θα έβλεπα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το δικό μου μυθιστόρημα.
Πώς ήταν ο Πάνος Αμυράς ως παιδί; Έφτιαχνε ιστορίες; Έγραφε; Ήταν από εκείνα τα παιδιά που είχαν ένα κρεμασμένο γιατί, πώς, πότε στην άκρη των χειλιών τους;
Μεγάλωσα σε μία εποχή, πιο ξένοιαστη από τη σημερινή για τα παιδιά. Σχολείο, μπάλα στις αλάνες και τα καλοκαίρια μετά τις βουτιές στην Περαία Θεσσαλονίκης μαζώξεις με τους φίλους και ανταλλαγή ιστοριών.
Όποιος έλεγε την πιο τρομακτική ιστορία ανακηρυσσόταν νικητής. Συνήθως άκουγα τους άλλους, μάλλον τότε ανακάλυψα ότι το να είσαι καλός ακροατής είναι τελικά αρετή.
Διαβάζατε σαν παιδί, σαν έφηβος; Τι είδους βιβλία και ποια είναι αυτά σας σημάδεψαν και σας επηρέασαν;
Διάβαζα τα πάντα! Ξεκινώντας από τα Κλασικά Εικονογραφημένα, που προσέφεραν συμπυκνωμένη γνώση των αριστουργημάτων της παγκόσμιας λογοτεχνίας, συνεχίζοντας με Βερν και καταλήγοντας στα κόμιξ. Αυτό που με σημάδεψε στην εφηβική ηλικία δεν ήταν μόνο ένα βιβλίο, αλλά η αγάπη για την ανάγνωση. Ίσως αυτό να ήταν πιο σημαντικό γιατί με ακολουθεί σε όλη μου τη διαδρομή.
Η σχέση σας με τον Γιώργο Αμυρά δεν είναι ευρέως γνωστή. Είσαστε αδέρφια. Πώς ήταν η σχέση σας ως παιδιά;
Πολύ καλή! Βοηθούσα τον Γιώργο στα Μαθηματικά, εκεί ήταν το αδύνατο σημείο του, ο Γιώργος πάντα έπεφτε στη μάχη μαζί μου όταν είχαμε τσακωμούς με τα παιδιά της άλλης γειτονιάς! Ο αδερφός μου είναι αυθόρμητος, σε αντίθεση με εμένα που είμαι μάλλον πιο εσωστρεφής και οι πράξεις του πάντα διαπνέονται από διάθεση να βοηθήσει και αυτό αναγνωρίζεται και από τους ψηφοφόρους του.
Ξεκινήσατε τη πορεία σας ως δημοσιογράφοι και οι δύο. Σήμερα διευθυντής του Ελεύθερου τύπου εσείς και Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας ο Γιώργος. Πώς είναι αυτή η σχέση; Δίνει πληροφορίες ο Γιώργος στον Πάνο; Μεροληπτεί ο Πάνος υπέρ του Γιώργου;
Ευτυχώς έχουμε συνάψει «συμφωνία» προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την «σύγκρουση» μεταξύ ενός δημοσιογράφου και ενός πολιτικού. Δεν ζητάω καμία πληροφορία από τον Γιώργο και επίσης ο ίδιος δεν έχει καμία ιδιαίτερη μεταχείριση από την εφημερίδα την οποία έχω την τιμή να διευθύνω. Σε ανθρώπινο επίπεδο, πάντα προσπαθώ να τον συμβουλεύσω και αντιστρόφως αλλά όχι με την επαγγελματική μας ιδιότητα, αλλά αυτή της αδερφικής μας σχέσης.
Έχετε αναφέρει ότι Γιώργος ακολούθησε τα βήματά σας στη δημοσιογραφία. Τώρα που εκείνος ασχολείται με την πολιτική, θα τον ακολουθήσετε εσείς; Όχι έχοντας το ρόλο του σχολιαστή-αναλυτή αλλά έχοντας έναν ενεργό ρόλο στη πολιτική σκηνή της χώρας…
Υπάρχει ήδη ένας Αμυράς στην πολιτική ζωή και νομίζω ότι είναι αρκετός. Με ενδιαφέρουν οι νέες τάσεις της δημοσιογραφίας, φέτος συμπληρώνω 35 χρόνια επαγγελματικής πορείας και θα ήθελα να συνεχίσω από το «στασίδι» των μέσων ενημέρωσης.
Ως διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου προλαβαίνετε να γράψετε και κάτι άλλο εκτός από δημοσιογραφικά άρθρα; Μήπως η συγγραφή ενός μυθιστορήματος αποτέλεσε για σας ένα είδος αποτοξίνωσης από την έντονη καθημερινότητα;
Η συγγραφή των μυθιστορημάτων μου ήταν μία δημιουργική διέξοδος και ταυτόχρονα μία εσωτερική ανάγκη, που έπρεπε να καλύψω. Η δημοσιογραφία είναι ένα σκληρό επάγγελμα, με δύσκολες αποφάσεις σε καθημερινή βάση, οπότε θα έλεγα το γράψιμο ενός βιβλίου είναι ένα υπέροχος σταθμός στη διάρκεια της ημέρας.
Υπάρχουν ομοιότητες στο τρόπο σκέψης ενός δημοσιογράφου και ενός συγγραφέα;
Υπάρχει μία γνωστή φράση του Οσκαρ Ουάιλντ ο οποίος όταν ρωτήθηκε για τη διαφορά της δημοσιογραφίας και της λογοτεχνίας είπε ότι «η δημοσιογραφία δεν διαβάζεται και την λογοτεχνία δεν τη διαβάζει κανείς».
Η αλήθεια είναι ότι και η δημοσιογραφία και η συγγραφή έχουν αρκετά κοινά στοιχεία, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά όταν οι σκέψεις καταλήγουν σε μολύβι και χαρτί.
Η δημοσιογραφική σας ιδιότητα σας βοήθησε στη συγγραφή των μυθιστορημάτων σας ή αποτέλεσε εμπόδιο στην απελευθέρωση της φαντασίας σας;
Έπρεπε να αξιοποιήσω τη δημοσιογραφική μου εμπειρία χωρίς όμως να χαθεί η μαγεία της μυθιστορηματικής γραφής. Θα έλεγα ότι οι τεχνικές έρευνας και διασταύρωσης στοιχείων με βοήθησαν ώστε να συλλέξω το υλικό μου, αλλά η συγγραφή του βιβλίου είναι μία εντελώς ξεχωριστή υπόθεση, όπου το μυαλό συνδέεται με την ψυχή χωρίς άλλες ενδιάμεσες σκέψεις.
Γιατί αστυνομικό μυθιστόρημα και μάλιστα βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα; Πραγματικότητα και μυθοπλασία – μια λεπτή ισορροπία; Ποια ήταν η παγίδα στο εγχείρημα αυτό, που από ότι φαίνεται καταφέρατε να αποφύγετε;
Αγαπώ την αστυνομική λογοτεχνία, παρακολουθώ τις τάσεις της, θαυμάζω τους συγγραφείς της. Τα βιβλία μου είναι ένα κράμα ιστορικού και αστυνομικού μυθιστορήματος. Χρησιμοποιώ μία υπόθεση μυστηρίου ως «όχημα» προκειμένου να παρουσιάσω ιστορικά γεγονότα, να αναδείξω προσωπικότητες της εποχής και να ταξιδέψω τους αναγνώστες στην περίοδο της Κατοχής, που κρύβει πολλά μυστικά. Στην πλοκή συμπλέκονται οι μυθιστορηματικοί χαρακτήρες με ιστορικά πρόσωπα και αυτό απαιτεί λεπτούς χειρισμούς. Θέλω να αποδώσω τα ιστορικά γεγονότα με ακρίβεια χωρίς να χάνεται η μαγεία της μυθοπλασίας. Ο συνδυασμός είναι δύσκολος, ελπίζω πάντα για το καλύτερο!
Και στα δύο βιβλία χαρτογραφείται το πολιτικό σκηνικό της κατοχικής Ελλάδας, η οποία πέρα από την εξαθλίωση του λαού βιώνει και μια ισχυρή κρίση αξιών. Πώς πιστεύετε ότι θα διαμορφωθεί το πολιτικό σκηνικό εν έτει 2020 που η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια διαφορετική «κατοχή» και κρίση;
Η οικονομία πάντα κάνει κύκλους, θα υπάρξει περίοδος ισχυρής ανάπτυξης όμως το βασικό για κάθε κοινωνία είναι το ανθρώπινο κεφάλαιό της. Οι αξίες και οι αρχές είναι αυτές που μάς προσδιορίζουν, ελπίζω ότι μέσα από την κρίση θα προσέξαμε λίγο καλύτερα τα λάθη μας ώστε τελικώς να βγούμε από αυτή την περιπέτεια κερδισμένοι.
Επιλέξατε, και στα δυο σας βιβλία να χρησιμοποιήσετε -ως εισαγωγή- αποσπάσματα από ποιήματα δυο δημιουργών που έζησαν και έχασαν τη ζωή τους κατά τη περίοδο της Γερμανικής κατοχής, τον Λευτέρη Ιερόπαι και τον Αλέξανδρο Καΐρη. Μήπως τα λόγια τους αποτέλεσαν το έναυσμα για τη δημιουργία των δύο βιβλίων;
Και τα δύο ποιήματα γράφτηκαν ακριβώς την περίοδο που εξελίσσονται οι υποθέσεις των βιβλίων μου. Η ματιά του ποιητή πάντα ανοίγει τον ορίζοντα του αναγνώστη. Θεώρησα χρέος μου να επικαλεστώ αποσπάσματα από αριστουργήματα των δύο πατριωτών ως εισαγωγή των βιβλίων μου αποδίδοντας τιμές για τον βίο και το έργο τους.
Με οδηγό και συνοδοιπόρο τον υπαστυνόμο Νίκο Αγραφιώτη μας ταξιδεύετε στην Ελλάδα της Κατοχής, της εξαθλίωσης, της πείνας, της κατάρρευσης των αξιών. Ποιος ήταν ο Νίκος Αγραφιώτης τελικά; Ένας άνθρωπος που πάλευε καθημερινά με τη συνείδησή του ή ένας πραγματικός ήρωας;
Χωρίς υπερφυσικές δυνάμεις αλλά με μία μοναδική αίσθηση του καθήκοντος, αγωνίζονταν για το γενικό καλό αδιαφορώντας για τη ζωή τους. Ο υπαστυνόμος Νίκος Αγραφιώτης, που αποτελεί τον κεντρικό ήρωα των βιβλίων μου, είναι και αυτός ένα τραγικό πρόσωπο. Πρέπει να παλέψει με τη συνείδησή του για να πετύχει την κάθαρση σε μία εποχή κατά την οποία οι ναζιστικές θηριωδίες ήταν η δραματική καθημερινότητα.
Αθήνα, Παγκράτι, Κολωνάκι, Καλλιθέα, Ωρεοί, Ιστιαία. Ποια είναι η σχέση σας με τις τοποθεσίες στις οποίες ξεδιπλώνονται οι ιστορίες σας και τις περιγράφετε με τόση λεπτομέρεια, κάνοντας τον αναγνώστη να νιώθει πως κάπου εκεί περιπλανιόταν και ο Πάνος Αμυράς;
Στην Καλλιθέα μεγάλωσε ο πατέρας μου στην περίοδο της Κατοχής, ενώ ζούμε εκεί με την οικογένεια μου τα τελευταία 15 χρόνια. Με τη Βόρεια Εύβοια έχω στενούς πλέον δεσμούς, αφού από την Ιστιαία κατάγεται η σύζυγος μου και είναι ο αγαπημένος μας καλοκαιρινός προορισμός. Στα βιβλία μου ανέπτυξα και τοποθεσίες στις οποίες δεν έχω ζήσει, αλλά είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Τις περπάτησα, συνέλεξα πληροφορίες για τα κτίρια και την ιστορία τους και προσπάθησα να αποδώσω την εποχή, ώστε ο αναγνώστης να περιπλανηθεί νοερά στις γειτονιές της Αθήνας μαζί με τον Νίκο Αγραφιώτη.
Ο υπαστυνόμος Νίκος Αγραφιώτης θα συνεχίσει να μας ταξιδεύει στη Κατοχική Αθήνα;
Ελπίζω πως ναι, υπάρχουν ακόμη αρκετές μυστηριώδεις υποθέσεις εκείνης της σκοτεινής περιόδου, που πρέπει να αντιμετωπίσει και να επιλύσει!
Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας.
Κι εγώ σας ευχαριστώ.
