Το τραγούδι Κάτω στης μαργαρίτας τ’ αλωνάκι περιλαμβάνεται στον δίσκο Ήλιος ο Πρώτος που κυκλοφόρησε το 1969 και αποτελείται από 14 τραγούδια σε ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη και μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου. Ανάμεσά τους τα Δεν ξέρω πια τη νύχτα, Ζωγραφιές Ηράκλειες, Μισοβουλιαγμένες βάρκες, Ναυτάκι του περιβολιού, Παιδί με το γρατσουνισμένο γόνατο, Πατριωτάκια του ήλιου, Σώμα καλοκαιριού, Ω, αμάραντο πέλαγο.
Το Κάτω στης μαργαρίτας τ’ αλωνάκι κυκλοφόρησε μάλιστα και σε δίσκους 45 στροφών μαζί με τα Παιδί με το γρατσουνισμένο γόνατο, Δεν ξέρω πια τη νύχτα και Πατριωτάκια του ήλιου κυκλοφόρησαν και σε δίσκους 45 στροφών. Το 1973 η Μαρίζα Κωχ το επανεκτέλεσε στον δίσκο Μια στο καρφί και μια στο πέταλο, ενώ εντάχθηκε και στον δίσκο του Γιάννη Μαρκόπουλου Περάστε Κόσμε το 1984.
Η ποιητική συλλογή Ήλιος ο Πρώτος εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 1943. Τα τραγούδια ερμηνεύουν η Μαρία Δημητριάδη και ο Σταύρος Πασπαράκης, ενώ ο Γιάννης Φέρτης που έκανε τις αφηγήσεις στα πεζά μέρη. Τις ενορχηστρώσεις επιμελήθηκε ο ίδιος ο συνθέτης, ενώ το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο Νίκος Κούνδουρος.
“Οι νέες φωνές της Μαρίας Δημητριάδη και του Σταύρου Πασπαράκη και η ώριμη φωνή του Γιάννη Φέρτη με βοήθησαν να βρω ένα μέτρο στο ύφος. Το έργο το νιώθω σαν ένα χρέος στη γενιά του Ελύτη, στη δική μου γενιά και σ’ εκείνη που έρχεται να δώσει τη μάχη της στο δύσκολο καιρό…“, γράφει ο συνθέτης στο οπισθόφυλλο του δίσκου.
Απολαύστε Άνοιξη, εικόνες μοναδικές για κάθε παιδί, με τη συγκλονιστική φωνή της Μαρίας Δημητριάδη.
Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Δημητριάδη
Άλλες ερμηνείες: Μαρίζα Κωχ, Βασιλική Λαβίνα
..Κάτω στης μαργαρίτας
τ’ αλωνάκι, στήσαν χορό
τρελό τα μελισσόπουλα.
Ιδρώνει ο ήλιος, τρέμει το
νερό. Στάχυα ψηλά λυγίζουνε
το μελαμψό ουρανό.
Πέρα μέσα στα χρυσά νταριά
κοιμούνται αγοροκόριτσα.
Ο ύπνος τους μυρίζει πυρκαγιά.
Στα δόντια τους
ο ήλιος σπαρταράει.
Κάτω στης μαργαρίτας
τ’ αλωνάκι.
