Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 2,5+ (target 2,5-5) – Λαϊκά παραμύθια
Για να αφηγηθούμε ένα «μαγικό» παραμύθι (τα «μαγικά» είναι η βασική κατηγορία λαϊκών παραμυθιών) πρέπει να έχουμε τουλάχιστον ξεκινήσει ένα διάλογο με τον «μαγικό» μας κόσμο. Με κάτι ή κάποιον μέσα μας που μας πιάνει στα πράσα όταν δεν είμαστε αυθεντικοί, όταν έχουμε μεγαλύτερη ιδέα για τον εαυτό μας από ό,τι μας αξίζει, όταν δεν μπορούμε να μπούμε στη θέση του άλλου. Ο Γκουγκώ με βοήθησε να βρω το κλειδί για τον «μαγικό» μου κόσμο, άνοιξα την πόρτα και βρήκα χίλιες κλειδωμένες πόρτες από πίσω. Έτσι έμαθα να είμαι σε διαρκή αναζήτηση – της αλήθειας των παραμυθιών και της δικής μου αλήθειας (με όποιο κόστος).
Λίλη Λαμπρέλλη, συνέντευξη στο ELNIPLEX
Η Κατιτί, ένα μικρό το δέμας κορίτσι που τόλμησε να σταθεί απέναντι από ένα λιοντάρι και να γλιτώσει από τον τρόμο ένα ολόκληρο χωριό. Και μόνο η ύπαρξη λιονταριού βοηθάει να στραφούμε προς την Αφρική ως μήτρα καταγωγής αυτού του ηρωικού, μαγικού παραμυθιού που κάνει την έκπληξη να έχει ένα κορίτσι (δεν ξέρω στις αρχικές του μορφές τι έχει συμβεί) ως ηρωίδα.
Ο λαγός και η αλεπού, ένα παραμύθι τόλμης και ενσυναίσθησης όπου η αλεπού εισβάλλει με την πονηριά της και καταλαμβάνει τη φωλιά του λαγού, ο οποίος ανέστιος και απελπισμένος ζητά βοήθεια από άλλα ζώα, μέχρι να του δώσει τη λύση, όχι ο πιο δυνατός ή ο πιο… φοβιστικός, αλλά εκείνος που κάθισε και σκέφτηκε απλά και μάλλον εξίσου πονηρά: ο κόκορας! Αυτό το παραμύθι θυμίζει θυμίζει τους Αισωπικούς μύθους και οι δύο πρωταγωνιστές ήταν από τους αγαπημένους του παππού όλων, ωστόσο και αυτό το παραμύθι μας έρχεται από την Αφρική.
Τρίτο, το Τσουγκρούτ, που έδωσε το όνομά του στη βάση του τίτλου της έκδοσης∙ ένα κλιμακωτό παραμύθι που ξεκινά από έναν γέρο και μια γριά που δεν είχανε παιδιά και μετά από παρακάλια απέκτησαν έναν ποντικό, τον Τσουγκρούτ, που τον είχανε σαν παιδί τους. Από μια κακή μέρας της γριάς ξεκινάει μια κλιμακωτή ιστορία θυμού και παραλογισμού που φτάνει στης γριάς τα μαλλιά, του γέρου τα γένια, της μηλιάς τα μήλα, του γουρουνιού τα δόντια και της βασιλοπούλας τα κανάτια. Το παραμύθι αυτό έχει Ρομά ρίζες και η συγγραφέας το άντλησε από την αφηγήτρια Αγνή Στρουμπούλη
Αυτά είναι τα τρία πανέμορφα λαϊκά παραμύθια που τραβάει από την ανεξάντλητη λαϊκή παράδοση του κόσμου η Λίλη Λαμπρέλλη – τα δυο πρώτα από την Αφρική, ο Τσουγκρούτ από την Ελλάδα- για να φτιάξει αυτό το βιβλίο.
Η ομορφιά των λαϊκών παραμυθιών, έτσι όπως έχουνε τρέξει μέσα σε χιλιάδες χείλη και προφορικές αφηγήσεις σε όλο τον κόσμο, από αυλές παλατιών και χαμοκέλες μέχρι ζωνάρια βουνών και παραγώνια με λιοκούτσουρα κι από παραχωμένες γράνες και παρατημένες δημοσιές μέχρι αίθουσες θεάτρων και ίσκιους πλατάνων. Αυτή η ομορφιά που κάλπασε μέσα στους αιώνες, που ένιωσε τις φθορές του χρόνου να την γρατζουνάνε μα και να την ντύνουνε με αυτή τη μοναδική φορεσιά του.
Εκείνο που πρέπει να έχει ένα παραμύθι για να σταθεί σε έναν ακροατή, έναν αναγνώστη είναι ειρμό, ροή, να κελαρύζει, να κυλά μπροστά του ανεμπόδιστο το χρώμα των λέξεων, οι φωνές και οι ήχοι που το ντύνουν. Να έχει εκείνον τον ρυθμό μια φωνής που σχεδόν τραγουδάει καθώς το αφηγείται.
Εδώ έχουμε μια αφηγήτρια που ξέρει και έχει θητεύσει στων αφηγήσεων τα μυστικά, που ξεδιαλέγει τις λέξεις, που ξεσκαλώνει τα μικρά θραύσματα των παραφθορών του χρόνου από το σώμα της ιστορίας και με δικά της λόγια τα παραδίδει στους αναγνώστες.
Έπαιξε ρόλο ότι ήταν τα τρία αγαπημένα της εγγονής της και συμπεριφέρθηκε σαν γιαγιά πλάι στο χαμηλόφωτο κρεβάτι της; Ίσως, αλλά κάποιος που ξέρει να φροντίζει τα λαϊκά παραμύθια το πράττει πέραν των προσωπικών ερεθισμάτων.
Η συγγραφέας Λίλη Λαμπρέλλη δεν χρειάζεται εγκώμια. Απλά την εμπιστεύεσαι και τη διαβάζεις. Εκείνο που χρειάζεται είναι να καταλάβουν άπαντες οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς τη μεγάλη δύναμη και πλούτο και την επίθεση ομορφιάς και απλότητας που διαθέτουν και κάνουν τα λαϊκά παραμύθια και να τα δίνουν συχνά στα παιδιά τους. Τα λαϊκά παραμύθια επιβίωσαν χάρη στη διεισδυτικότητά τους, στον μεστό τους χαρακτήρα που ενσωμάτωνε αγωνίες, φόβους, αξίες και τα διοχέτευε μαγικά στα παιδιά (και τους ενήλικες). Στη βάση του ELNIPLEX (εδώ) θα βρείτε πολλά βιβλία και συλλογές με λαϊκά παραμύθια για να επιλέξετε.
Τα κλιμακωτά παραμύθια, όπως ο Τσουγκρούτ, αυξάνουν βαθμιαία (κλιμακωτά) την ένταση στην παρουσίαση μιας σειράς από γεγονότα ή καταστάσεις ή πρόσωπα που μετέχουν μιας παρόμοιας κατάστασης. Συνήθως κάθε προστιθέμενο γεγονός/κατάσταση, είναι λίγο πιο έντονο από το προηγούμενο, παίρνει τη δική του θέση στην ιστορία, την απόλυτη σειρά του στη ροή της ιστορίας μέχρι να έρθει η επόμενη αναφορά, η επόμενη πρόταση και να πάρει τη θέση του “σπρώχνοντάς” το μια θέση “πιο μέσα”.
Η δύναμη των κλιμακωτών φαίνεται και από την ευκολία με την οποία αποτυπώνονται στη μνήμη των παιδιών αλλά και τη μαγεία που ασκούν σε όλους σχεδόν τους ακροατές καθώς τους κρατούν δέσμιους αυτής της αλυσίδας προσώπων ή γεγονότων.
Η εικονογράφηση του διακεκριμένου Αχιλλέα Ραζή κοιτάζει τα τρία αυτά παραμύθια με τη ζεστασιά των παλιών παραμυθιών, προσαρμόζοντας την προσέγγισή του σε κάθε μία από τις τρεις ιστορίες, διατηρώντας όμως μια ενιαία ατμόσφαιρα όπου τα χρώματα, οι μορφές, οι εικαστικές επιλογές αναδεικνύουν τα δυνατά σημεία του κειμένου, καθώς προσθέτουν την ποιότητα του εικονογράφου. Με στοιχεία από το προσωπικό στυλ του εικονογράφου, αλλά διαφορετική από τις προηγούμενες δουλειές του.
Τρία παραμύθια για να περάσετε όμορφα.
Για αναγνώστες από 2,5-3 περίπου ετών.
Εκδόσεις Πατάκη.
Με μια ματιά
- Η Κατιτί, ένα μικρό το δέμας κορίτσι που τόλμησε να σταθεί απέναντι από ένα λιοντάρι και να γλιτώσει από τον τρόμο ένα ολόκληρο χωριό. Ο λαγός και η αλεπού, ένα παραμύθι τόλμης και ενσυναίσθησης όπου η αλεπού καταλαμβάνει τη φωλιά του λαγού, ο οποίος εν τέλει σώζεται από κάποιον απρόσμενα πειστικό σύμμαχο. Και το Τσουγκρούτ, μια κλιμακωτή ιστορία θυμού όπου θα βάλει τέλος ένας βασιλιάς.
- Ένα παραμύθι για να σταθεί σε έναν ακροατή, έναν αναγνώστη πρέπει να έχει ειρμό, ροή, να κελαρύζει, να κυλά μπροστά του ανεμπόδιστο το χρώμα των λέξεων, οι φωνές και οι ήχοι που το ντύνουν. Να έχει εκείνον τον ρυθμό μια φωνής που σχεδόν τραγουδάει καθώς το αφηγείται. Εδώ έχουμε μια αφηγήτρια που ξέρει και έχει θητεύσει στων αφηγήσεων τα μυστικά, που ξεδιαλέγει τις λέξεις, που ξεσκαλώνει τα μικρά θραύσματα των παραφθορών του χρόνου από το σώμα της ιστορίας και με δικά της λόγια τα παραδίδει στους αναγνώστες.
Το Soundtrack του βιβλίου
Γιώργος Χατζηπιερής – Ταραντέλα (ορχηστρικό) – Official Audio Release
Φοίβος Δεληβοριάς – Ήταν ένας ποντικός
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Τσουγκρούτ κι άλλα δύο λαϊκά παραμύθια για παιδιά που θέλουν να μεγαλώσουν |
| Συγγραφέας: | Λίλη Λαμπρέλλη |
| Εικονογράφος: | Αχιλλέας Ραζής |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Νοέμβριος 2021 |
| Διορθώσεις: | Βασίλης Τζούβαλης |
| Σελιδοποίηση: | Νίκη Σελιδοποίηση |
| Σελίδες: | 36 |
| Μέγεθος: | 26,5 Χ 26,5 |
| ISBN: | 978-960-16-8974-6 |
