Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 4+ (target 5-7) – Εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά
Η Μαίρη Τσόγκα αφηγείται με λυρισμό και φροντισμένο λόγο την ιστορία του Ούσκο, της αρκουδίτσας που έμεινε ανάπηρη και έζησε, πρώτη στον κόσμο, με αναπηρικό αμαξίδιο για τέσσερα περίπου χρόνια μέχρι τον θάνατό της.
Περί τίνος πρόκειται
Είμαι το πρώτο αρκουδάκι με καροτσάκι. Τώρα μπορώ να περπατώ χωρίς να τραυματίζομαι. Μπορώ να ψάχνω για κρυμμένα φρούτα και νόστιμα μεζεδάκια ανάμεσα στους θάμνους. Μπορώ να πλατσουρίζω στην πισίνα! Τρελαίνομαι για παιχνίδια στο νερό! Μπορώ να πηγαίνω κι εκεί που μένουν τα άλλα αρκουδάκια που φιλοξενούνται στο καταφύγιο.
Το «πιο δυνατό αρκουδάκι του κόσμου» δεν έζησε στο μεγάλο δάσος, αλλά στο μεγάλο καταφύγιο της φροντίδας, της φαντασίας, του παιχνιδιού. Με το αναπηρικό του αμαξίδιο απόλαυσε τη φύση, απέκτησε πολλούς φίλους, ανθρώπους και ζώα, και αγαπήθηκε απ’ όλους. Η αληθινή ιστορία του Ούσκο, μέσα από τα δικά του μάτια και τη δική του φωνή…
Ποιος ήταν ο πραγματικός Ούσκο
O Ούσκο βρέθηκε το 2015 στη Βόρεια Μακεδονία. Σε ηλικία μόλις λίγων μηνών, είχε έναν σοβαρό τραυματισμό στη σπονδυλική του στήλη, πιθανώς από αυτοκίνητο ή από χτύπημα από βαρύ αντικείμενο. Καθώς στη χώρα δεν υπάρχει κατάλληλο κέντρο περίθαλψης, μεταφέρθηκε στην Ελλάδα για να υποβληθεί σε πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, με σκοπό εφόσον αναρρώσει να ενταχθεί στο πρόγραμμα περίθαλψης και επανένταξης που διατηρεί ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ. Δυστυχώς οι εξετάσεις του έδειξαν πως ο τραυματισμός στη σπονδυλική στήλη θα του άφηνε μόνιμη αναπηρία και θα του ήταν πια αδύνατον να περπατήσει κανονικά, χρησιμοποιώντας και τα τέσσερα πόδια του.
Ζούσε ήδη στις εγκαταστάσεις του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ. Οι άνθρωποι που τον φρόντιζαν, αφού συμβουλεύτηκαν εξειδικευμένους κτηνιάτρους άγριας ζωής, ορθοπεδικούς, εκπαιδευτές άγριων ζώων και άλλα καταφύγια, αποφάσισαν να του δώσουν μια ευκαιρία να ζήσει όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικά. Έτσι, σε συνεργασία με έναν κατασκευαστή αμαξιδίων για ανάπηρα ζωάκια, σχεδίασαν ένα ειδικό καρότσι που είχε σκοπό να διευκολύνει τον Ούσκο στις μετακινήσεις του.
Ο Ούσκο ήταν η πρώτη αρκούδα στον κόσμο που χρησιμοποίησε με επιτυχία αναπηρικό αμαξίδιο, και μάλιστα χρειάστηκε να κατασκευαστούν τρία διαφορετικά, καθώς μεγάλωνε και αυξανόταν το βάρος του. Στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο που είχε δημιουργηθεί στις εγκαταστάσεις του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, ο Ούσκο μπορούσε να κινείται εύκολα με το καροτσάκι του, ακόμη και σε δύσκολες καιρικές συνθήκες. Απολάμβανε τα παιχνίδια στην πισίνα, τις βόλτες στο χορτάρι, τις ειδικές κατασκευές που του έφτιαχναν οι φροντιστές του. Το βράδυ, χωρίς το αμαξίδιό του, αποσυρόταν στη φωλιά του και κοιμόταν.
Απεβίωσε τον Νοέμβριο του 2019, σε ηλικία πέντε ετών, εξαιτίας προβλήματος στα νεφρά του. Όμως ο Ούσκο έχει μείνει στην ιστορία ως η πρώτη αρκούδα στον κόσμο που, παρά την αναπηρία της, κατάφερε να ζήσει άνετα και φυσιολογικά με τη βοήθεια ενός αναπηρικού αμαξιδίου.
Εστιάζοντας
Ο Ούσκο ήρθε στην Ελλάδα και στις δομές του Αρκτούρου στις 6 Ιουλίου 2015 κατόπιν πρωτοβουλίας της οργάνωσης Macedonian Ecological Society η οποία βρήκε σε δάσος το ζώο τραυματισμένο και με τη μητέρα του νεκρή, καθώς η γειτονική χώρα δεν θεωρήθηκε ότι είχε τις δομές για την όποια περίθαλψη του ζώου. Οι εξετάσεις στην Κλινική του Αριστοτελείου έδειξαν ότι το αρκουδάκι είχε κάταγμα λεκάνης και σοβαρό τραυματισμό στη σπονδυλική στήλη που θα το άφηνε ανάπηρο για πάντα, καθώς δε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα πίσω του πόδια.
Ο Ούσκο έζησε τέσσερα και πλέον χρόνια χρησιμοποιώντας το ειδικό αναπηρικό αμαξίδιο που έφτιαξε γι’ αυτόν ειδικός κατασκευαστής αμαξιδίων για ζώα (τα οποία προσαρμόζει ειδικά στο σώμα τους), ούσα η πρώτη αρκούδα στον κόσμο που κατόρθωσε κάτι τέτοιο. Εν τέλει προδόθηκε από τα νεφρά της, κάτι που δεν σχετίστηκε από τους γιατρούς με την αναπηρία της.
Η συγκλονιστική θέλησή της για ζωή εξέπληξε όλους όσοι την έζησαν και την έβλεπαν να παίζει, να απολαμβάνει το περιβάλλον που της είχαν διαμορφώσει και να αξιοποιεί κάθε ερέθισμα που έβρισκε γύρω της.
Η Μαίρη Τσόγκα εμπνεύστηκε από την ιστορία του Ούσκο και την μετέφερε με λυρισμό και τρυφερότητα στις σελίδες ενός εικονογραφημένου από τη Μαριλένα Μελισσηνού βιβλίου. Από τότε που ήτα μικρό αρκουδάκι στο δάσος με τη μητέρα του και τον τραυματισμό του, μέχρι τη μεταφορά του στην Ελλάδα και τον Αρκτούρο και το αναπηρικό αμαξίδιο που του έδωσαν και έζησε με αυτό 4 περίπου χρόνια.
Η συγγραφέας δεν ακολουθεί κάποια ντοκιμαντερίστικη προσέγγιση στην ιστορία της, ούτε την κουραστική ενδεχομένως γραμμική γραφή μιας τέτοιας αφήγησης. Αντιθέτως, ενώ την ενδιαφέρει η αληθινή ιστορία του Ούσκο και ακολουθεί με συνέπεια τις ράγες των γεγονότων της ζωής του, ντύνει την αφήγησή της με τη φροντίδα όμορφων λέξεων και μιας λογοτεχνικότητας όχι πολύ συνηθισμένης στα εικονογραφημένα βιβλία των τελευταίων χρόνων. Λογοτεχνικότητα δεν αποκαλώ κάποιες δύσκολες, ασυνήθιστες, περισπούδαστες λέξεις, αλλά τον περιποιημένο λόγο που δεν απλοποιεί τα πάντα στο όνομα μιας δήθεν παιδικότητας ή ενός κειμένου που δεν θα ζορίσει τις νοητικές δυνάμεις των μικρών αναγνωστών.
“Οι ηλιαχτίδες παίζουν ακόμα κρυφτό στα φύλλα των δέντρων. Τα αηδόνια και κοτσύφια πάντα τραγουδούν, κι ένα μικρό πουλάκι μου τιτιβίζει τα νέα κάθε μέρα, καθισμένο στην ξύλινη περίφραξη του σπιτιού μου”
Η Μαριλένα Μελισσηνού εναλλάσσει πολλά θερμά και λιγότερα ψυχρά χρώματα, αποτυπώνει αφαιρετικά όψεις του δάσους και του καταφυγίου του Ούσκο, επιλέγει μια ατμόσφαιρα πιο εικαστική σε όλα τα ζώα και τα τοπία σε σχέση με τη μορφή του Ούσκο που με τα μεγάλα μάτια και κυρίως την έλλειψη μουσούδας δεν παραπέμπει εκ πρώτης όψεως σε (μικρή) αρκούδα. Έξυπνα εσώφυλλα με διαφορετικές πόζες του Ούσκο με τη μητέρα του ως μικρή αρκούδα ενόσω ζούσε εκείνη και αργότερα, καθώς την αναπολούσε ξανά στη ζωή του, που ήταν πια άδεια από αυτήν.
Σκληρόδετο εξώφυλλο, τετράγωνο σχήμα.
Παράρτημα με πληροφορίες για τη ζωή του Ούσκο και τον Αρκτούρο.
Για αναγνώστες από 4-4,5 περίπου ετών.
Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
Απόσπασμα
Το Soundtrack του βιβλίου
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ούσκο |
| Συγγραφέας: | Μαίρη Τσόγκα |
| Εικονογράφος: | Μαριλένα Μελισσηνού |
| Εκδόσεις: | Καλειδοσκόπιο, Σεπτέμβριος 2022 |
| Επιμέλεια: | Χάρης Πολίτης |
| Σελίδες: | 34 |
| Μέγεθος: | 21 Χ 21 |
| ISBN: | 978-960-471-247-2 |
