9 σκληρόδετες επανεκδόσεις του θρυλικού παραμυθά Ρόαλντ Νταλ από τις εκδόσεις Ψυχογιός

06/01/2021

1759

Ο Νορβηγο-ουαλός Ρόαλντ Νταλ γεννήθηκε το 1916 και έφυγε από τη ζωή το 1990. Τον Σεπτέμβριο του 1940 έπεσε ως πιλότος της ΡΑΦ με το αεροπλάνο του κοντά στη Μέρσα Ματρούχ της Αιγύπτου κι ενώ του τελείωναν τα καύσιμα. Υπέστη βαριά εγκεφαλική κάκωση και μερική τύφλωση. Οι γιατροί πίστευαν ότι δε θα αναρρώσει. Ωστόσο, τον Απρίλιο του 1941 δηλώνει παρών και αποστέλλεται στην Ελλάδα για ενίσχυση της ΡΑΦ. Βρίσκεται στη Μοίρα 33 με βάση το αεροδρόμιο της Ελευσίνας και εμπλέκεται για πρώτη φορά με γερμανικές δυνάμεις πάνω απ’ τη Χαλκίδα καταρρίπτοντας στις 14 και 16 Απριλίου 1941 2 βομβαρδιστικά JU88. Συμμετείχε ενεργά στη Μάχη των Αθηνών τον Απρίλιο του 1941 όπου κατέρριψε ακόμα ένα JU88. Στις 21 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί πλήττουν βαριά το αεροδρόμιο της Ελευσίνας και οι τελευταίοι 7 πιλότοι της Μοίρας 33, ανάμεσά τους κι ο Νταλ, διαφεύγουν στο μικρό αεροδρόμιο των Μεγάρων. Εκεί ένας Άγγλος Πτέραρχος ζητά έναν εθελοντή πιλότο να μεταφέρει ένα δέμα με μυστικό περιεχόμενο και σε μια άκρως επικίνδυνη αποστολή στο Άργος. Ο Νταλ είναι ο μόνος που προσφέρεται. Η γερμανική αεροπορία Λουφτβάφε χτυπά το Άργος και καταστρέφει όλα τα αεροπλάνα, αλλά ο Νταλ είναι τυχερός. Τη στιγμή του βομβαρδισμού βρίσκεται σε περιπολία στον αέρα και γλιτώνει την τύχη των υπολοίπων. Τον επόμενο μήνα θα εγκαταλείψει, ως ένας από τους τελευταίους πιλότους της ΡΑΦ, την ηπειρωτική Ελλάδα και θα πάει στην Κρήτη, απ’ όπου επιστρέφει στην Αίγυπτο όπου και είχε αρχικά εκπαιδευτεί ως αεροπόρος.

Αυτή είναι η μαγιά της νεότητας ενός εκ των κορυφαίων παραμυθάδων όλων των εποχών, ο οποίος έμελλε μετά το μακελειό του πολέμου να αναδείξει την τρυφερή, παραμυθένια ψυχή του, φανερώνοντας τη σπουδαία λογοτεχνική του αξία μέσα από δεκάδες ευφάνταστα βιβλία. Βιβλία που θα βρεθούν στα χέρια εκατομμυρίων παιδιών σε όλο τον κόσμο, θα γίνουν ταινίες, παραστάσεις, animation και θα επηρεάσουν όσο λίγοι το κατάφεραν επίδοξους και νέους συγγραφείς αλλά και τα παιδικά χρόνια 2 τουλάχιστον γενεών.

Οι εκδόσεις Ψυχογιός που έχουν τα δικαιώματά του σπουδαίου συγγραφέα στην Ελλάδα προχώρησαν πριν λίγες εβδομάδες σε μια μαζική επανέκδοση των βιβλίων του Νταλ στο κλασικό σχήμα 14 Χ 21 αλλά με σκληρόδετο εξώφυλλο και ωραιότατη αισθητική προσέγγιση. Ανάμεσά στις επανεκδόσεις θα βρούμε τα διαμάντια του Νταλ:

Τη Ματίλντα (εικονογράφηση του alter ego του Νταλ στις εικόνες Κουεντίν Μπλέικ, μετάφραση Κώστια Κοντολέων, κρατικό βραβείο μετάφρασης, α’ έκδοση 1990, β’ έκδοση 2015, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020, 66η χιλιάδα).

Ποιος δεν την έχει διαβάσει; Ένα από τα πλέον δημοφιλή παιδικά βιβλία του 20ου αιώνα. Εκδόθηκε το 1988 και σε περίπου τριάντα χρόνια έχει περάσει τα 20 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Έγινε ταινία μεγάλου μήκους του σε σκηνοθεσία του Ντάνι Ντεβίτο, έγινε πρόγραμμα στο BBC Radio 4 με πρωταγωνιστή την Lauren Mote ως Matilda, έγινε μιούζικαλ. Κυρίως έγινε ένα από τα αγαπημένα βιβλία όλων των εποχών, 30ο κατά το School Library Journal, αρκετά παραπάνω σε όλο τον υπόλοιπο -πλην ΗΠΑ- κόσμο, κατά τη γνώμη μας.

Η εξάχρονη σχεδόν Ματίλντα μεγαλώνει σε ένα χωριό, σε μια οικογένεια ελαφρώς ηλθίων που φέρονται με περιφρόνηση. Για να διαφύγει της βαρεμάρας καταφεύγει σε ευφάνταστες φάρσες όπως π.χ. να κολλήσει το καπέλο του πατέρα της στο κεφάλι του ή ασπρίζοντάς του τα μαλλιά, κρύβοντας τον παπαγάλο ενός φίλου στην καμινάδα. Η δασκάλα της στο σχολείο εκπλήσσεται από τις πνευματικές της ικανότητες και θέλει να την πάει σε ανώτερη τάξη, αλλά η αυταρχική διεθύντρια το αρνείται. Οι γονείς της επίσης αγνοούν τη δασκάλα. Ποιος ηλίθιος άλλωστε καταλαβαίνει την ευφυία κάποιου; Μέσα σε αυτόν τον κόσμο και με αυτούς τους συσχετισμούς εκτυλίσσεται μια ευφυής ιστορία της Ματίλντα που έχει ένα γλυκό τέλος…

Ένα σύγχρονο παραμύθι ρελιασμού και φαντασίας έφτιαξε ο μάγος Νταλ και κατέπληξε τον κόσμο εδώ και 42 χρόνια. Και μια ηρωίδα διαχρονική που θα μνημονεύεται για δεκαετίες, στην ιστορία της παγκόσμιας παιδικής λογοτεχνίας.

Ο Τζίμης και το γιγαντοροδάκινο (μετάφραση Λότη Πέτροβιτς & Αθηνά Ανδρουτσοπούλου, α’ έκδοση 1994, β’ έκδοση 2015, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020, 14η χιλιάδα)

Ένα επίσης δημοφιλέστατο βιβλίο από το μακρινό πια 1961 (εκδ. Alfred Knopf) σε εικονογράφηση τότε της Nancy Ekholm Burkert. Σε επόμενες εκδόσεις εικονογράφησαν οι Μάικλ Σιμεόν, Έμμα Τσίτσεστερ Κλαρκ και ασφαλώς ο Κουεντίν Μπλέικ. Ο Νταλ αφιέρωσε το βιβλίο στην εξάχρονη κόρη του, την Ολίβια, η οποία πέθανε μόλις ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση του βιβλίου.

Η ιστορία αφορά στον Τζίμη (James), ένα αγόρι που ζει με τους γονείς του σε ένα σπίτι δίπλα στη θάλασσα. Όταν ήταν τεσσάρων, ένας ρινόκερος που δραπέτευσε από τον ζωολογικό κήπο έφαγε τους γονείς του και έτσι ο Τζίμης κατέληξε να ζει με τις δύο στριμμένες θείες του, τη Βέργα και τη Βαρέλα, οι οποίες αντί να τον φροντίζουν όπως πρέπει σε ένα παιδί, τον αντιμετωπίζουν πολύ άσχημα σε όλα τα επίπεδα: τον βάζουν να κάνουν σκληρές δουλειές, του δίνουν ακατάλληλο φαγητό, έχουν πολύ κακή λεκτική συμπεριφορά, τον βάζουν να κοιμάται στο πάτωμα κτλ. Κάποτε ο Τζίμης συναντά έναν μυστηριώδη άνθρωπο που του δίνει μια τσάντα μαγικών κρυστάλλων, λέγοντάς του να τα χρησιμοποιήσει για να αλλάξει τη ζωή του προς το καλύτερο. Όμως, στην επιστροφή προς το σπίτι, ο Τζμίης γλιστρά και η σακούλα χύνει στο έδαφος το περιεχόμενό της. Η κοντινή ροδακινιά δίνει ένα και μόνο ροδάκινο το οποίο σύντομα μεγαλώνει και γίνεται… όσο ένα σπίτι! Και τότε αρχίζει… το πάρτι, εκτός και εντός του ροδάκινου, φτάνοντας μέχρι το Empire State Building!

Μια συναρπαστική περιπέτεια από τον Νταλ που όπως αντιλαμβάνεται κανείς δεν άφηνε ποτέ γυμνές τις ιστορίες του από το κοινωνικό περίβλημα της εποχής ή κάποιων χαρακτηριστικών συνθηκών μέσα στις οποίες μεγάλωναν κάποια παιδιά. Έυρυθμος, μαγικός, παραμυθένιος, με χιούμορ, με φαντασία, με σπιρτάδα, με οξύνοια, με καυστικό λόγο, γεμάτος εικόνες και δηκτικά σχόλια.

Ο ΜΦΓ- Ο μεγάλος φιλικός γίγαντας (μετάφραση Βούλα Μάστορη, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, α’ έκδοση 2000, β’ έκδοση 2015, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Ετοιμαστείτε για τον σπαρταριστό ΜιΦιΓάμα, τον γίγαντα με την τρυφερή καρδιά, τον μόνο γεμάτο καλοσύνη και ανθρωπιά μέσα σ’ έναν κόσμο άγριο και σκληρό. Θυμηθείτε, θα κρατάτε την κοιλιά σας από τα γέλια, όμως θα γνωρίσετε και την καλή πλευρά της ζωής μέσα από τη γνωριμία της Σόφης με τον υπέροχο ΜΕΓΑΛΟ ΦΙΛΙΚΟ ΓΙΓΑΝΤΑ.

Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο της σοκολάτας (μετάφραση Τζένια Καββαδία, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, 8η ανατύπωση 2005, β’ έκδοση 2015, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Η πιο γνωστή και θεότρελη περιπέτεια σοκολάτας στον κόσμο με τον περίφημο Γουόλι Βόνκα και τον Τσάρλι… Πέντε μόνο παιδιά πήραν την άδεια να επισκεφτούν το εργοστάσιο σοκολάτας του κυρίου Βόνκα. Τα πέντε αυτά τυχερά παιδιά θα έβλεπαν όλα τα μυστηριώδη μηχανήματα του εργοστασίου απ’ όπου έβγαιναν τα πιο ξεχωριστά ζαχαρωτά όλου του κόσμου. Τι συμβαίνει όμως όταν συναντούν τον διάσημο κύριο Βόνκα; Τι συμβαίνει όταν περνάνε τη μεγάλη πύλη του εργοστασίου; Τι συμβαίνει όταν βλέπουν για πρώτη φορά τους παράξενους εργάτες που μιλούν μόνο με στίχους και που οι μικροσκοπικές σκιές τους διαγράφονται στα παράθυρα του εργοστασίου; Και… τι συμβαίνει όταν ένα από τα παιδιά παρακούσει τις εντολές του κυρίου Βόνκα;

Ο Τσάρλι και ο μεγάλος γυάλινος ανελκυστήρας (μετάφραση Κίρα Σίνου, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, α΄έκδοση 2012, β’ έκδοση 2015, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Μετά το εργοστάσιο σοκολάτας, ο Τσάρλι βρίσκεται σε νέες περιπέτειες! Μαζί με το μεγάλο φίλο του, τον κύριο Βίλι Βόνκα, παίρνουν τους γονείς και τους παππούδες του να ζήσουν όλοι μαζί στο εργοστάσιο Σοκολάτας. Από λάθος, όμως, ο Μεγάλος Γυάλινος Ανελκυστήρας που θα τους μετέφερε βρίσκεται σε τροχιά, στο διάστημα.
Αφού αντιμετώπισαν χίλια δυο προβλήματα, έλλειψη βαρύτητας, εξωγήινους και άλλα, επιστρέφουν στη Γη για νέο κύκλο περιπετειών. Παρ’ όλα αυτά, δε χάνουν ούτε το κουράγιο ούτε την αξιοπρέπειά τους, ούτε τα τρυφερά αισθήματα μεταξύ τους…

Οι μάγισσες (μετάφραση Κώστια Κοντολέων, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, α΄έκδοση 2008, β’ έκδοση 2013, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Σήμερα οι μάγισσες δε μοιάζουν καθόλου με μάγισσες! Δε φοράνε μακριούς μανδύες και ψηλά καπέλα, ούτε πετάνε καβάλα στα σκουπόξυλα. Κρύβουν τον παλιοχαρακτήρα τους και τις μηχανορραφίες τους πίσω από το ευχάριστο πρόσωπο μιας συνηθισμένης γυναίκας και κυκλοφορούνε άνετα ανάμεσά μας. Μπρρρρ!!!

Οι βλακέντιοι (μετάφραση Τόνια Καφετζάκη, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, α΄έκδοση 2001, β’ έκδοση 2008, γ’ έκδοση 2015, δ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Όταν ένας άντρας αφήνει μούσι, μας είναι αδύνατο να μαντέψουμε τι κρύβεται από κάτω. Ίσως και να το κάνει γι’ αυτό ακριβώς: Θα προτιμούσε να μείνουμε με την απορία… Ο κύριος Βλακέντιος ήταν ένας απ’ αυτούς τους μουσάτους…

Ο απίθανος κύριος Φοξ (μετάφραση Τόνια Καφετζάκη, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, β’ έκδοση 2010, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Ο απίθανος κύριος Φοξ το έχει βάλει στα πόδια και τρέχει για να γλιτώσει! Οι τρεις κτηματίες στην κοιλάδα, οι πιο κακοί κι απαίσιοι του κόσμου, είναι στο κατόπι του. Ο Μπόγκι ο χοντρός, ο Μπανς ο κοντός και ο Μπιν ο λεπτός έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους και έχουν ζώσει από παντού τον κύριο Φοξ και την οικογένειά του. Αυτό που δεν ξέρουν, όμως, είναι ότι ο κύριος Φοξ δεν είναι μια συνηθισμένη αλεπού, ο κύριος Φοξ δεν παραδίδει εύκολα τα όπλα. Και θα εφαρμόσει το πιο απίθανο σχέδιο που έχει συλλάβει ποτέ ανθρώπου -ή ζώου- νους για να σώσει τον εαυτό του και να βάλει τα γυαλιά στους αδίστακτους κτηματίες.

Ντάνι, ο πρωταθλητής του κόσμου (μετάφραση Αθηνά Ανδρουτσοπούλου, εικονογράφηση: Κουεντίν Μπλέικ, γ’ έκδοση Νοέμβριος 2020)

Ο Ντάνι θαύμαζε πολύ τον πατέρα του. Ήταν μόλις τεσσάρων μηνών όταν πέθανε η μαμά του, κι ο πατέρας του τον είχε μεγαλώσει μόνος του. Αγαπούσαν πολύ ο ένας τον άλλον. Μα άξαφνα ο Ντάνι ανακάλυψε πως ο πατέρας του έκρυβε ένα μεγάλο και φοβερό μυστικό, που θα τους οδηγούσε σε μια τρελή περιπέτεια και θα τους έβαζε σε μεγάλους μπελάδες…

Ο Ρόαλντ Νταλ στο ELNIPLEX

Ο Μπίλι και οι Μικροσκοπίνοι, του Ρόαλντ Νταλ

https://www.elniplex.com/%ce%b1%ce%b3%cf%8c%cf%81%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%81%cf%8c%ce%b1%ce%bb%ce%bd%cf%84-%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%bb/

https://www.elniplex.com/%cf%84%ce%bf-netflix-%ce%b1%cf%80%ce%b1%cf%83%cf%86%ce%ac%ce%bb%ce%b9%cf%83%ce%b5-%ce%bf%ce%b9-%ce%ae%cf%81%cf%89%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%81%ce%bf%ce%ac%ce%bb%ce%bd%cf%84-%ce%bd%cf%84/